aveyronlacouvertoirade

Aveyron - La Couvertoirade

Goed verborgen in het zuidoostelijk deel van de Grands Causses ligt het oude vestingstadje La Couvertoirade. Vanaf de A75 - Millau-Montpellier - gaat een smal weggetje door onbewerkt, onbewoond, ruig land naar het dorp. Pas 200 meter ervoor wordt het zichtbaar: het ligt in een kleine laagte in het landschap. Eerst ziet men alleen een eenzame molen en dan dichterbijkomend twee torens, dan nog dichterbij de geweldige ommuring. Buiten de ommuring is nauwelijks bebouwing: een boerderijtje, de Mairie en nog een paar boerderijtjes.

Ik heb geen idee wat het woord couvertoirade betekent. Voor mijzelf heb ik het vertaald met: verdedigbare schuilplaats. De Tempeliers hebben in de 12e eeuw het kasteel gebouwd, maar de fortificatie van het dorp dateert uit het jaar 1445. De ommuring is ruim 400 meter lang en ongeveer 1.50 meter dik. De Hospitaalridders hebben het stadje na de verdrijving van de Tempeliers beheerd en het is mede daardoor verbazingwekkend intact gebleven.

Vanaf het ontstaan van het stadje is het een halteplaats geweest voor pelgrims naar Santiago de Compostella en ook nu nog kunnen pelgrims er onderdak vinden in 'Het Grote Huis', het middeleeuwse hotel. Tegenwoordig weten, vooral in de zomer, ook zeer veel toeristen de weg naar het zeer fraai gerestaureerde stadje te vinden. De beschermheilige van het dorp is Sint-Christoffel. Zijn naam - Christo-phoros - betekent letterlijk: hij die Christus draagt.

Binnen de ommuring vinden we één rechte straat ('De Rechte Straat') met aan weerszijden 15e-eeuwse huizen, verder een wirwar van straatjes en steegjes, een Tempelierskerk, een Tempeliers- en Hospitalierskerkhof, het Tempelierskasteel (12e eeuw), een drenkplaats voor de schapen, een bakkerij met bak- en braadoven uit de 14e eeuw en 'Het Grote Huis'. Overal zie je aan de deuren opgeprikte aardsterren. De aardster is het symbool van de Causse de Larzac. Net buiten de ommuring bevindt zich op een heuvelruggetje de enige oude korenmolen van de Aveyron.

La Couvertoirade

Sint-Christoffel

de korenmolen

kruis versierd met christelijke symbolen

kruis

'boerderijwinkeltje' net buiten de muren

Marianne - uithangbord voor het gemeentehuis

de vestingmuur met schietgaten

de zuidwestelijke muur met ronde hoektoren

een ronde hoektoren

de hoofdpoort

de 'kasteelzijde' van het dorp

vensters

aardsterren

De kerk

De kerk, die op een natuurlijke verhoging in het dorp staat, is in de 14e eeuw gebouwd en maakt deel uit van de verdedigingsmuur. Daarvan is de platte kerktoren ook onderdeel. Ooit was er nog een tweede stompe toren boven het koor, maar die is in de 18e eeuw ingestort omdat deze te zwaar was voor de primitieve fundamenten uit de 14e eeuw.

de in de rotsen uitgehakte trap naar de kerk

het Tempelierskruis

opgang naar het kasteel

uitzichten over het dorp

plaquette bij de ingang van de kerk

Op de plaquette staat in het Oud-Frans:
Bonas gens que per aissi passatz
Pregatz dieu per los trépassatz

In het modern Frans staat er:
Bonnes gens qui passez par ici
Priez Dieu pour les trépassés

Het is dus niet zomaar een plaatje koper op de muur. Het stamt uit de 15e eeuw en werd in die tijd vaak bij de ingang van een kerkhof geschreven. In dit geval is het een geclassificeerd historisch monument(tje)!

In de kerk is niet veel overgebleven uit oude tijden. Na de restauratie zijn er door een hedendaagse Franse kunstenaar enigszins karikaturale gebrandschilderde ramen aangebracht. Verder staat er een houten kop van Christus en een beeld van de heilige Christoffel. De kerk is gewijd aan deze heilige.

Het kerkhof

Het kerkhof bestaat uit twee delen. Het is door de ommuring in 1445 in tweeën gedeeld. Thans zijn er enkele originele tombes uit de 19e eeuw te zien. Er staan ook een aantal oude interessante grafstenen, maar dat zijn kopieën van zgn. discordales. Het zijn monolithen, grafstenen die uit één stuk bestaan: een platte schijf op een 'steel'. Ze kwamen in de middeleeuwen in allerlei afmetingen voor.

Het pleintje en 'De Rechte Straat'

'De Rechte Straat' loopt door de woonwijk via het pleintje naar de zuidelijke poort.

de zuidelijke poort

een van de straatjes die van het pleintje naar het centrum lopen

Het pleintje, waarvan op de foto maar een zeer klein deel te zien is, was tot diep in de vorige eeuw een grote vijver, waar het regenwater zich verzamelde. Uit hygiënische overwegingen is het gedempt.

Aan 'De Rechte Straat' zijn in de 15e eeuw de huizen op een wijze gebouwd die typisch is voor de Causse de Larzac. Uiteraard zijn ze van natuursteen. Een buitentrap leidt naar de eerste verdieping, waar het woongedeelte van het huis was. Op de tweede verdieping was de zolder, de grenier, een opslagplaats. Op de begane grond waren kroegen en eethuizen of er werd handel gedreven, kantoor gehouden. Alle huizen hadden een cisterne voor eigen gebruik.

Pas in 2006 werd 'De Rechte Straat' geplaveid. In de zomer kan men nu in de woonwijk allerlei winkeltjes vinden. De bakoven bakt enkele keren per week brood en er zijn vanzelfsprekend veel souvenirwinkeltjes, maar ook handeltjes voor landbouw- en veeteeltproducten uit de streek. De bovenverdiepingen van de huizen worden dan gewoon bewoond, waardoor het vestingstadje in de zomer althans geen museumdorpje lijkt te zijn.