nikidesaintphalle

Niki de Saint Phalle

Niki de Saint Phalle werd in 1930 in Neuilly (Frankrijk) geboren. Haar vader was een Franse bankier die gehuwd was met een Amerikaanse. Het hele gezin verhuisde toen Niki drie jaar was naar New York.

Op elfjarige leeftijd werd ze door haar vader seksueel misbruikt, wat bepalend was voor haar hele verdere leven. Om die schande te verbergen werd zij naar een kloosterschool gestuurd.

Toen ze negentien jaar was werd ze model en huwde ze met een Amerikaan. Uit dat huwelijk kreeg ze twee kinderen die ze aan haar man liet toen ze van hem scheidde. Na de scheiding ging ze weer terug naar Parijs en begon zonder enige opleiding te schilderen.

In 1955 leerde ze Jean Tinquely, een Zwitsers kunstenaar, kennen die kinetische (bewegende) beelden in metaal maakte. Zij huwden in 1971. Gezamenlijk ontwikkelden ze later vele grote projecten.

Vanaf 1956 maakte ze reliëfs voornamelijk in gips met gebruik van gevonden materialen. Daarbij werd ze geïnspireerd door de feministische beweging in Europa: de vrouw is gelijk aan de man. Zij liet dit op haar manier zien door de vrouwelijkheid opvallend uit te vergroten tot enorme proporties. Gelijk was dat een soort afzetten tegen het toen nog vaak heersende denken van de man dat de man superieur was aan de vrouw.

In de jaren zestig ontstonden zo haar Nana's, vrouwshoge figuren. Het provocerends en confronterends en het bekendste werk van haar is zeker een liggende Nana van maar liefst zevenentwintig (!) meter lang. De vagina van het beeld was de ingang van een tentoonstelling, die zich in het binnenste van de Nana bevond.

Met haar man maakte ze ondertussen ook vele bewegende objecten, vooral fonteinen, onder andere bij het Centre Pompidou in Parijs en bij het stadhuis van Chinon in Frankrijk.

Vanaf 1979 woonde ze in Garavicchio in Italië. Zij bezat net buiten die plaats een groot stuk parkachtig land en werkte daar meer dan vijftien jaar aan haar beeldenpark Il Giardino dei Tarocchi.

Bij het verwerken van plastics en polyester werden door de giftige dampen haar longen aangetast en verslechterde langzaamaan haar gezondheid. Na de dood van Tinquely in 1991 verhuisde ze voor haar gezondheid naar Californië. Daar werkte ze nog aan enige grote projecten. Niki stierf op 21 mei 2002. Ze was toen 71 jaar.