Conques is een dorpje gelegen op een zeer steile helling aan de rivier de Dourdou
in het noordwesten van Aveyron. Op dit ogenblik heeft het rond de 280
inwoners.
Het plaatsje is ontstaan aan het eind van de zevende eeuw toen in die
streek een heremiet - Dadon - zijn toevlucht zocht, om in alle rust te
kunnen mediteren. Het duurde niet lang of er kwamen meer monniken op deze
plaats af en zo ontstond er een Benedictijner kloostergemeenschap.
Het klooster kreeg echter pas grote bekendheid na 866. In dat jaar werden
de relikwieën van Sainte-Foy uit Agen gestolen en naar Conques overgebracht.
Sainte-Foy was een martelares uit de vierde eeuw uit Agen, die gedurende
de vervolging van de Christenen door de Romeinen werd doodgemarteld omdat
zij weigerde haar geloof op te geven. Zij werd de berschermheilige van
de pelgrims, de gevangenen en de soldaten.
De relikwieën werden bewaard in het 'Trésor' van het klooster. Vele gelovigen
vonden in die tijd de weg naar het klooster, waardoor Conques een waar
pelgrimsoord werd. Omdat een van de grote pelgrimspaden van Frankrijk
naar Santiago de Compostella langs Conques liep werd het later een belangrijke
etappeplaats voor pelgrims.
Ook nu nog bezoeken jaarlijks veel pelgrims op hun voettocht naar Santiago
de Compostella het klooster, soms overnachten ze er. De kerk, het klooster
en de schatkamer ('Trésor') zijn vanzelfsprekend de grote trekpleisters
voor de pelgrims en tegelijk ook voor toeristen.
De kloosterkerk en het klooster zoals ze nu te zien zijn, dateren uit
de 11e-12e eeuw. Het zijn meesterwerken van de romaanse architectuur.
Het timpaan boven de hoofdingang van de kerk is een uniek, zeer goed bewaard
gebleven voorbeeld van romaanse beeldhouwkunst uit de 11e-12e eeuw.
In het dorp Conques is een aantal zeer oude vakwerkhuizen met leien daken
te vinden. Ook worden er zelfs nog enige middeleeuwse woningen bewoond.
Conques is werelderfgoed. |
Gaande als een pelgrim door Conques

de zuidelijke stadswal |

de kloosterkerk gewijd aan Sainte-Foy |

de torens van de kloosterkerk |

de vieringtoren van de kloosterkerk |

de hoofdstraat, de Rue Emile Roudier |

moes- en bloementuin midden in het dorp |

sarcofagen in de kloostertuin achter de kerk |

de kerk ligt lager dan het dorp, waardoor de kerk niet zo hoog lijkt |
De kloosterkerk van Sainte-Foy
Boven de hoofdingang van de kerk bevindt zich een timpaan met een voorstelling
van Het Laatste Oordeel. Het stamt uit de late elfde begin twaalfde eeuw.
De bedoeling van dit beeldhouwwerk is duidelijk. Op de stenen banden die
het werk verdelen staat (in het Latijn): O, zondaars besef welk een hard
oordeel u te wachten staat, als gij uw manier van leven niet verbetert.
Christus staat centraal bovenin ten teken dat hij uiteindelijk alles bepaalt.
Goed en kwaad worden gescheiden, links van Christus naar de hemel en rechts
van hem naar de hel.
Aan de linkerkant vinden we de apostelen, engelen, koningen, abten, maar
ook gewone burgers. We zien Aartsvader Abraham met twee zonen.
Aan de rechterkant vinden we allerlei straffen die op de overledene in de
hel zouden kunnen worden toegepast. De ondeugden hoogmoed, overspel, geldzucht,
en leugen worden gestraft.
In de middeleeuwen werden de beelden dikwijls van kleur voorzien, overal
zijn resten van gele, rode en blauwe verf te ontwaren. |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
Het interieur van de kerk
In de kerk valt vooral de grote hoogte van het gebouw op. De ramen zijn
in tegenstelling tot de meeste romaanse kerken vrij groot, waardoor er
veel licht naar binnen komt. |
De ramen in de kapellen zijn kleiner. Op onderstaande foto is te zien
op welke wijze de Franse schilder Pierre Soulages de ramen als het ware
doet samensmelten met het interieur. Kleurloze, transparante vensters
met strepen die gevormd worden door het lood. Het werk werd in 1994 voltooid.
Alle vensters zijn verschillend. |
Aan de zuidmuur van de kerk bevindt zich een fresco, dat niets over de
betekenis ervan prijsgeeft, ook omdat het zwaar is aangetast door vocht. |
Aan de boveneinden van de 212 zuilen en halfzuilen bevinden zich overal
versierde kapitelen. De versiering is zeer gevarieerd: palmbladeren, bijbelse
monsters, symbolen en ook scènes uit het leven van Sainte-Foy. Die kapitelen
waren een soort bijbels prentenboek voor de pelgrims en monniken. |
De schatkamer ('Trésor') van de kerk
De relikwieën worden bewaard in een speciaal gebouwde, zeer donkere ruimte
in het klooster met alleen spotjes op de tentoongestelde voorwerpen. (Dit
maakt goed fotograferen, wat overigens verboden is, bijna onmogelijk.) |
De unieke schat
Het beeld van Sainte-Foy zittend op een troon is niet alleen van onschatbare
waarde vanwege het vele goud en zilver of de juwelen die voor het maken
van het beeld gebruikt zijn. Uit de 9e-10e eeuw zijn slechts zeer weinig
religieuze beelden zo goed bewaard gebleven. Ook het vakmanschap waarmee
het beeld gemaakt is, is verbluffend. De kern van het beeld is gevormd
van taxushout en het is verder bewerkt met verschillende soorten goud,
zilver en email.
Het beeld bestaat uit delen van andere, meest oudere beelden die opnieuw
gebruikt werden: het lijf komt uit de 4e-5e eeuw, de gouden kledij stamt
uit de 9e eeuw, de kristallen bollen zijn in de 16e eeuw aan de troon
bevestigd en ook de armen zijn er in die eeuw opnieuw aangezet.
Veel van het goud en de juwelen is afkomstig van giften van pelgrims en
werd in de loop der tijden aan het beeld toegevoegd.
Niet bewezen, maar wel interessant is de veronderstelling van diverse
experts van middeleeuwse kunst dat het gezicht een dodenmasker van Karel
de Grote is. Wél is zeker dat een deel van het schedeldak van Sainte-Foy
zich direct onder de kroon bevindt. |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
Andere relikwieën

schrijn van Pepijn (9e-11e eeuw met latere toevoegingen) |

plaquette van de kruisiging (eind 8e eeuw) |

omslag van het Evangelie (goud met zilver; 16e eeuw) |

de Heilige Maagd met Jezus op de troon (eind 13e eeuw) |

arm-relikwie van Saint-Georges (eind 13e eeuw) |
De fontein in de kloostertuin
Aan de onderkant vinden we een aantal verschillende, gebeeldhouwde figuurtjes als versiering. |
En verder Conques uit op weg naar Santiago de Compostella

de Zuidpoort |

een dak bekleed met lei op een manier die kenmerkend is voor Conques |
|