| Aveyron - In het Parc Régional des Grands Causses |
| De Causses liggen in het zuidoosten van Aveyron.
Het is een uitgestrekt ruig gebied, maar wel zonder grote hoogteverschillen.
De hoogteverschillen die er zijn, zijn te danken aan de diep uitgesleten
rivierdalen van de Tarn en de Dourbie. Verder naar het zuiden zijn er maar
een paar kleine watertjes die voor toeristen van weinig belang zijn. Vakantiegangers
hebben daarom weinig te zoeken in de zuidelijke Causse du Larzac. Voor geïnteresseerden
in de kerkgeschiedenis en de geschiedenis van Frankrijk valt er echter veel
te genieten. Sinds mensenheugenis worden de Causses bevolkt door schaapherders, die daar hun enorme kuddes schapen hoeden. Daardoor kwamen daar dan ook kaasmakers die zorgden voor een product dat nu wereldwijde faam heeft: de Roquefort! Bovendien is die streek in het algemeen toch wel, ondanks het nogal harde klimaat, een goed landbouwgebied, vooral voor granen. Nog steeds zijn de schapenteelt en de landbouw de belangrijkste middelen van bestaan in die streek. In de Causse du Larzac vestigden zich in de vroege middeleeuwen overal ridders van de Orde van de Tempeliers, de militaire monnikenorde. Hun vestingen waren oorden waar ook de gewone boeren en burgers bescherming vonden, zodat er vestingplaatsen ontstonden. De geschiedenis van de Tempeliers is bekend en ook weten we dat de Orde van de Hospitaliers de door de Tempeliers nagelaten bezittingen hebben geërfd en onderhouden. Hierdoor zijn die vestingplaatsen nu zeer de moeite waard om te bezoeken. Het zijn buitengewoon compacte, ommuurde, versterkte dorpen die een zeer middeleeuwse sfeer ademen. Wij bezochten achtereenvolgens de 'Tempeliersdorpen' Saint-Jean d'Alcas, Viala du Pas de Jaux, Sainte-Eulalie de Cernon en La Cavalerie. |
Saint-Jean d'Alcas
| Het vestingdorp is ontstaan in de vijftiende eeuw tijdens de honderdjarige oorlog toen het zuiden van Frankrijk werd geterroriseerd door bendes van rovers en deserteurs. De Cisterciënzer zusters (niet de Tempeliers!) gaven opdracht een vesting te bouwen voor hun klooster en voor de boeren en burgers uit de omgeving. Zo kwam dus dit vestingplaatsje met hoge ommuring en vier grote hoektorens tot stand. Binnen de muren vind je een kerk en twee parallel lopende straatjes met woonhuizen. De kerk onderscheidt zich nauwelijks van de rest van de bebouwing en is alleen te herkennen aan het kruis op het dak. De overige, latere bebouwing van het vestingdorp bevindt zich in de directe omgeving van de vesting. |
 de hoofdpoort van het vestingdorp |
 voor de hoofdpoort staat een kruisbeeld |
 de drempelsteen onder de hoofdpoort met het 'stadswapen' |
 de kerk |
 de kerkmuur met venster |
 |
 |
 verbindingsstraatje tussen de twee parallel lopende straatjes |
 |
 |
de zuidelijke muur
 de noordwestelijke toren |
 de oude kloostertuin |
 buiten de ommuring |
 middeleeuwse duiventil |
Viala du Pas de Jaux
| Deze plaats is eigenlijk geen woonplaats, maar meer een gigantische wachttoren die gesticht is in 1312 door de Orde van de Hospitaliers. Hij is gebouwd op de plaats van een voor die tijd grote boerderij en vormt met de inpandige kerk, het woonhuis en de korenopslagplaats een zeer massief verdedigingswerk. |
 de toren |
 de zuidelijke muur |
 de poort naar de tuin |
 schiet- en kijkgat |
 fraai gotisch raam |
Sainte-Eulalie de Cernon
| De Tempeliers hadden in dit stadje hun administratief centrum gevestigd. De Hospitaalridders hebben er later in de vijftiende eeuw een vestingmuur met poorten en torens bijgebouwd. Het eigenlijke dorp bestond toen dus eigenlijk al. De Hospitaalridders gebruikten de versterkte gebouwen van het administratief centrum met de daarbij horende kerk als onderdeel van de ommuring. Het stadje is nu een mooie vestingplaats met een wirwar aan straatjes en steegjes. Gelukkig zijn bijna alle huizen uit de Tempelierstijd bewaard gebleven, net als het schaduwrijke pleintje met een fontein uit de zeventiende eeuw. |
 Sainte-Eulalie de Cernon |
 de zuidelijke muur met huizen en een ronde hoektoren |
 de oostelijke vestingmuur met de vierkante toren met de hoofdpoort en de twee ronde hoektorens |
 |
 |
de hoofdpoort
 het klooster |
 de kloosteringang |
 deur van een kloostercel |
 |
 |
 |
zeer oude deuren
 de kerktoren |
 de torenspits |
 de kerk heeft een merkwaardig halfronde ingang |
 Sainte-Eulalie |
 in de kerk |
 nogmaals Sainte-Eulalie |
 de hoofdingang van de kerk |
 het pleintje met de 17e-eeuwse fontein |
 de westelijke stadspoort naast de kerk |
 |
 oude deur |
 |
 de omgeving van het stadje met een kudde |
La Cavalerie
| Deze vestingplaats ligt op het kruispunt
van oude pelgrimswegen. De Hospitaalridders van Sint Johannes van Jeruzalem
hadden oorspronkelijk samen met de Tempeliers de zorg over en de bescherming
van de pelgrims. Zij werden achtereenvolgens verdreven uit Jeruzalem, Cyprus
en Malta. In Zuid-Frankrijk vonden ze uiteindelijk de plaatsen waar ze zich
veilig waanden. Om hun kastelen en de boeren en burgers in de nabijheid
van die kastelen te beschermen bouwden ze om het woongebied een vestingmuur.
Dat gebeurde vanaf het begin van de twaalfde eeuw. La Cavalerie, gesticht
in de twaalfde eeuw, heeft van alle vestingplaatsen misschien wel het meest
te lijden gehad van de godsdienstoorlogen. De voormalige commandopost van
de Orde was namelijk door de goed bereikbare ligging een gemakkelijk doelwit
voor andersdenkenden, maar ook voor rovers en deserteurs die plunderend
door de Causse trokken. De afgelopen jaren is La Cavalerie rigoureus gerestaureerd, waardoor het, zij het niet overal, het oorspronkelijke karakter heeft teruggekregen. Het gerestaureerde stadsdeel ligt overigens nu middenin de later gebouwde stadsdelen. |
 de oostelijke muur |
 de hoofdstraat |
 |
 |
portaaltjes van de 18e-eeuwse kerk Notre Dame du Larzac
 detail van een portaal |
 pleintje |
 de terwille van het verkeer doorgebroken stadswal |
 |
 de westelijke poort |
| © Ben de Graaf Bierbrauwer Reacties naar benilse@quicknet.nl https://bgbpix.nl |