Alexandros Venetikos heeft mij – een beetje – laten nadenken |
Een aantal jaren heb ik mij helemaal
niet bezig gehouden met 'mijn' opgravingen. De scherven lagen ongeorganiseerd
in een houten kistje op zolder.
Pas in de winter van 1970 op 1971 vatte ik weer het plan op om in
de zomer van 1971 nog een keer naar Kreta en Myrtos te gaan. Ik was
nieuwsgierig hoe de opgraving er bij zou liggen. Ik bekeek de foto's
die ik bij vorige vakanties op Kreta had gemaakt. Vanzelfsprekend
keek ik ook naar de foto's van de opgraving, en daar zat een foto
bij van een mannetje dat ergens zat te graven. |
|
Het was een foto van een wereldberoemd
archeoloog: Alexandros Venetikos, de baas en de phylakas van de opgravingen
van het paleis in Phaistos. Een grote kleine man. Staande mat hij
ongeveer een meter zestig en zittend op zijn hurken leek hij nog kleiner.
Wij kwamen hem tegen ergens op de weg van Myrtos naar het noorden.
Alexandro zat op zijn hurken langs te weg te graven. Ik stopte de
auto en stapte uit, praatte wat met hem en maakte een foto terwijl
hij bezig was. Ik vroeg hem wat hij deed en of daar iets te vinden
was. Ik wist toen nog niet dat Alexander Venetikos de bekendste archeoloog
van Kreta was en zeker niet zomaar ergens zou gaan zitten te graven.
Hij mompelde iets onverstaanbaars in het Grieks en haalde uit een
zak een klein beeldje van ongeveer tien centimeter tevoorschijn. Ik
kon zo snel niet zien wat het was, maar het leek mij een beeldje van
een of ander dier. Hij stopte het meteen weer terug in de zak. Zonder
iets te zeggen ging hij verder met graven. Wij groetten hem en reden
verder.
Die foto zette mij aan het denken over mijn opgraving en daarom haalde
ik mijn scherven van zolder om alles nog eens veel beter te bekijken.
Verrassing! Het bleek dat een paar bij elkaar pasten. Zo kon ik een
tweede kommetje restaureren. Het bleek identiek aan het in 1964 heel
gevonden kommetje te zijn: even groot, even hoog, even wijd. |
|
|
|
Bij het eerst gevonden hele kommetje
waren heel duidelijk aan de onderzijde van de bodem afdrukken te zien
van het draadje waarmee de pottenbakker het potje van de schijf had
losgemaakt. Datzelfde was ook, zij het minder duidelijk, te zien bij
het 'gerestaureerde' kommetje. Dat was voor mij een aanduiding dat
de beide kommetjes 'van de mast' gedraaid waren.
Zoek op Google: "Van de mast draaien" > video "Pottenbakken techniek:
Draaien van de mast". |
Wat mij verder opviel op het eerste
kommetje waren de vingerafdrukken die op de wand stonden. Als hij
een kommetje van de draaischijf heeft losgemaakt, pakt een pottenbakker
het voorzichtig vast met de vingers van een gespreide hand, waardoor
er een duimafdruk en twee of drie vingerafdrukken in de nog natte
klei komen te staan. Als het kommetje daarna gebakken is, blijven
die afdrukken er letterlijk voor eeuwig op staan. |
|
|
Ook op het 'gerestaureerde' kommetje
staan vingerafdrukken. Helaas zijn de afdrukken op de twee kommetjes
niet met elkaar te vergelijken omdat ze daarvoor veel te vaag zijn.
Wanneer zou dat kommetje gemaakt zijn? Duidelijk was dat het erg oud
was en dat ik het op Kreta had gevonden. En zouden de andere scherven
die ik had gevonden ook misschien te gebruiken zijn om potjes en kommetjes
te kunnen restaureren? Ik had namelijk het idee dat ik een paar scherven
had die van eenzelfde potje kwamen, maar ik kon er absoluut geen 'heel'
potje mee maken.
Kortom, redenen genoeg om als we weer naar Kreta zouden gaan aldaar
te proberen antwoord op mijn vragen te krijgen. |
|