| Een nostalgische toer over de Peloponnesos |
| Deel 27 |
| Ook na veel bezoeken aan het heiligdom
Aesklepion in Epidavros blijven er voor mij nog steeds veel raadsels.
Het laatst waren we er in 2021 en daar kreeg ik weer nieuwe delen
van de opgraving te zien. Ik had over wat ik bij vorige bezoeken had
bekeken nog een keer mijn foto's tevoorschijn gehaald en ook nog even
in Wikipedia het een en ander opgezocht. |
| Het hele opgravingsterrein ziet er
nog steeds bepaald chaotisch uit. Het theater is natuurlijk een geval
op zichzelf en staat ook apart. Het is in de Oudheid in korte tijd
gebouwd en de functie is er vanaf de eerste aanblik aan af te zien. |
De ingang van het theater.
| Het geheel is een 'must' voor de toeristen.
Na een lange rit in de bus komen de toeristen midden op de dag aan
bij het theater en ze kunnen daar even uitrusten voor ze naar een
verdere 'must' gaan. |
| Vaste prik bij het theater is dat iemand,
meestal de reisleider, op de ronde steen in het midden van de orchestra
gaat staan net als vroeger de protagonist. Hij gaat dan de eerste
regels van de Odyssee van Homerus voordragen. De toeristen zitten
in de bovenste ring en verbazen zich over de geweldige akoestiek van
het theater. De spreker beneden, op zestig meter afstand, is zelfs
bij windkracht zes nog woord voor woord te verstaan! Ongelooflijk!
Ja, die oude Grieken konden er wat van! Helaas vergeten de meeste
bezoekers, waarschijnlijk door tijdgebrek of omdat ze 'genoeg' hebben
gezien, nog wat verder de opgraving op te gaan. Slechts een enkeling
gaat verder en komt dan bij het stadion. |
Het stadion wordt ook nog beter gerestaureerd.
| Ook daar is de vroegere functie door
de vorm van de opgraving voor iedereen duidelijk zichtbaar. Er wordt
in 2021 trouwens nog steeds aan gewerkt om het voor de toeristen nog
herkenbaarder te maken. Aan beide zijden van de renbaan worden de
toeschouwersplaatsen 'gerestaureerd', misschien wel met de oorspronkelijke
stenen. |
Links: Zo worden de zuilen 'gerestaureerd'.
Rechts: De foto van het kapiteel heb ik in 1962 genomen. Het was toen
het enige kapiteel dat was opgegraven. In 2021 bleek dat dit kapiteel
bewaard was om als voorbeeld voor de beeldhouwers te dienen voor de
wederopbouw! |
De ronde tempel, de tholos uit de vierde
eeuw voor Christus, verderop de site wordt niet alleen gerestaureerd,
maar geheel opnieuw opgetrokken. Ter plekke worden nieuwe marmeren
zuilen, kapitelen en sokkels gebeeldhouwd. Als de tholos weer helemaal
opnieuw gebouwd is zullen de bezoekers ongetwijfeld alles bekijken
en blij zijn dat ze een hele complete tempel zien en niet erbij stilstaan
dat het eigenlijk geen echte oude Griekse tempel is. De toeristen
willen iets zien dat 'af ' is. Dat geldt overigens voor alle resten
uit het verleden in de hele wereld. De 'beheerders' van de oudheden
willen het op hun manier en niet anders, soms zelfs op het belachelijke
af en zeer tegen de zin van de de archeologen die bij de opgraving
betrokken waren.
Ik herinner mij een bezoek aan El Jem in Tunesië. Ik stootte daar
mijn hoofd bij het binnenlopen van de Romeinse arena aldaar. Ik schrok
en had wonderlijk genoeg helemaal geen pijn. De pijn zat meer in de
beschadiging aan de toegangspoort die ik teweegbracht: een groot stuk
piepschuim viel uit de muur op de grond. Het bleek dat hele gedeelten
van het gebouw met steenkleurig piepschuim waren 'gerestaureerd'!
Op die manier krijgt de bezoeker natuurlijk wel een goed idee hoe
het er ooit moet hebben uitgezien, maar eigenlijk is het een soort
geschiedvervalsing. De bezoeker denkt zelf verder niet na over de
geschiedenis, maar slikt gedachteloos wat er gepresenteerd wordt.
Gelukkig komt deze wijze van restaureren steeds minder voor. |
 |
 |
 |
| De rest van de opgraving van Epidavros
levert nog steeds veel raadsels voor mij op. Vooral het Aesklepion.
De hele opgraving heet eigenlijk het Aesklepion. In de Oudheid was
het een soort bedevaartsoord voor zieken en gebrekkigen. Aesklepios
was de god van geneeskunde. Zelfs na bestudering van Wikipedia en
archeologische vaklitteratuur krijg ik nog steeds niet meer inzicht
in de opgraving. Het hele opgravingsterrein ziet er ook echt bepaald
chaotisch uit. |
 |
 |
 |
 |
Natuurlijk hebben de Hellenen er gebouwd
en daarna de Romeinen, de Byzantijnen en de Turken. En natuurlijk
hebben de opeenvolgende bewoners van de streek gebruikgemaakt van
de reeds aanwezige bouwmaterialen en daardoor is de totale opgraving
voor de gewone geďnteresseerde toerist een complete janboel van alle
denkbare stijlperioden door elkaar. En ook voor de doorgewinterde
gespecialiseerde wetenschappers! Ook voor hen is het gissen
in het verleden vaak missen gebleken! Er wordt nu nog steeds
hevig gespeculeerd over wat de functie ooit is geweest van de gebouwen,
of delen daarvan.
In ieder geval blijft hierdoor een bezoek aan Epidavros voor werkelijk
iedereen zeer interessant! Hoe meer je krijgt te zien op de site van
Epidavros des te groter worden de vraagtekens. Móet dit nu wel allemaal?
En wat zal dít nu weer zijn en dát? Die laatste vraag is eigenlijk
de enig relevante. Je klapt je reisgids dicht en gaat gelukkig weer
zelf kijken en denken!
Het museum van de opgraving is behoorlijk teleurstellend na het bezoek
aan de fantastisch interessante opgravingstoestanden! |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
| Het is om te zien een stenen chaos
en er blijft gelukkig nog veel te raden! |
|
